FTP چیست و چگونه عمل می کند
File Transfer Protocol یا پروتکل انتقال فایل که به اختصار FTP نامیده می شود از جمله پروتکل های قدیمی اینترنتی است که با گذشت سال ها ، همچنان کارایی فراوانی در میان کاربران دارند و از راه های انتقال اطلاعات و داده ها میان دو سیستم کامپیوتری در بستر اینترنت است و در حقیقت مکانیسمی برای دسترسی کاربران به فایل های یک سیستم خاص به عنوان سیستم هدف از طریق سیستم خود است.
FTP چیست؟
FTP برای اولین بار از سال 1971 توسط Abhay Bhushan منتشر و در دسترس قرار گرفت. این پروتکل ابتدا بر روی NCP فعال بود و در سال 1980 پیش از منسوخ شدن NCP ، با یک نسخه از TCP / IP جایگزین و فعالیت FTP بر روی شبکه TCP / IP آغاز شد.
همانطور که توضیح دادیم برای شما ، FTP یکی از پروتکل های استاندارد اینترنتی است و راهی برای دسترسی به فایل های سیستم دیگر از طریق اینترنت و اتصالات TCP/IP می باشد. امروزه از FTP به طور معمول برای انتقال اطلاعات میان کاربر و سرور مورد استفاده قرار می گیرد و امکان کنترل دسترسی ها را برای امنیت اطلاعات فراهم می کند.
به طور کلی FTP به کاربر این امکان را می دهد تا فایل ها و اطلاعات را راحت تر کنترل کند و اطلاعاتی که ممکن است حجم زیادی داشته باشند را به صورت ایمن و با سرعتی مناسب ، میان دو کامپیوتر-سرور جابجا کند. البته لازم به ذکر است که برای ایمن بودن تبادل اطلاعات از طریق FTP می توان دو روش بهره برد که یکی استفاده از FTP همراه با SSL/TLS می باشد که به آن FTPS می گویند و دیگری نیز استفاده از FTP همراه با SSH که به آن SFTP می گویند.
برای درک ساده از FTP با یک مثال توضیح می دهیم ، تصور کنید شما یک سایت دارید که بر روی هاست/سرور A قرار دارد و حال تمایل دارید سرویس میزبانی خود را تغییر داده و اطلاعات سایت خود را به هاست/سرور B منتقل کنید. در اینجا شما می توانید به کمک FTP و با استفاده از اطلاعات اکانت FTP که هاستینگ در اختیار شما قرار می دهد اطلاعات سایت خود را از هاست A به هاست B منتقل کنید.
البته برای انتقال موفق اطلاعات علاوه بر اکانت(یوزر و پسورد) FTP ، شما نیاز به اطلاعاتی مثل IP سرور مقصد نیز دارید.
FTP چطور کار می کند؟
FTP از جمله پروتکل های Client-Server است که به صورت ارتباط دو کاناله عمل کرده و یک کانال به کنترل ارتباط کاربر-سرور می پردازد که به آن کانال فرمان گفته و یک کانال برای انتقال اطلاعات میان کاربر-سرور است که به آن کانال داده می گویند.
بالاتر توضیح دادیم که کاربران برای دسترسی به سرور FTP باید از اطلاعاتی مثل یوزر و پسورد اکانت FTP ، آی پی سرور FTP و … استفاده کنند تا بتوانند وارد سرور FTP شوند. البته برخی از سرور های FTP اطلاعات خود را بدون نیاز به ورود در دسترس عموم قرار می دهند که به این نوع از FTP ا anonymous FTP گفته می شود که کاربران می توانند به اطلاعات سرور دسترسی داشته باشند.
فرایند کار FTP از سمت کاربر با ارسال درخواست به سمت سرور آغاز می شود و کاربر می تواند با استفاده از FTP به اطلاعات روی سرور/سیستم دسترسی داشته باشد و اقدام به دانلود/آپلود اطلاعات ، تغییر نام یا حذف اطلاعات کند که برای این موارد نیاز است تا کاربر ابتدا وارد سرور FTP شود.
FTP در دو حالت Active و Passive کار می کند.
حالت Active :
کاربر برای انتقال اطلاعات به سرور FTP درخواستی ارسال می کند (کانال فرمان) و سرور امکان اتصال و انتقال اطلاعات را به کاربر می دهد (کانال داده).
در این حالت اگر سیستم کاربر یک یک فایروال داشته باشد می تواند به دلیل دسترسی های غیر مجاز از خارج اجازه دریافت اطلاعات از سرور و انتقال اطلاعات را ندهد که این مورد می تواند مشکل ساز باشد اما حالت Passive که در ادامه آن را معرفی می کنیم با عملکردی متفاوت از حالت Active ، این مشکل را رفع می کند.
حالت Passive :
در صورت بروز مشکل فایروال که در بالا آن را مطرح کردیم از حال Passive استفاده می شود. در این حالت تمام کاربر کانال فرمان و کانال داده را مشخص می کند و به نوعی تمام موارد توسط کاربر مشخص می شود.
در حالت Passive سرور از کانال فرمان استفاده می کند تا اطلاعات مورد نیاز برای باز کردن یک کانال داده را در اختیار کاربر قرار دهد که باعث می شود حتی با وجود فایروال نیز تمام مراحل به درستی انجام شوند.
استفاده از FTP
برای استفاده از FTP روش های مختلفی وجود دارد که می توان آنها را به 3 روش اصلی تقسیم کرد که می توان به دلخواه و راحتی استفاده از آنها بهره برد.
1. استفاده از دستورات و خط فرمان FTP یا همان Command Line است که در ویندوز می توان از Command prompt استفاده کرد و در سیستم عامل های مک و لینوکس نیز می توان از Terminal بهره برد.
2. استفاده از مرورگر های اینترنتی برای برقراری ارتباط با سرور FTP است که معمولا این روش برای کاربرانی مفید است که قصد انتقال اطلاعات با حجم بالا را دارند اما سرعت این روش نسبت به سایر روش ها ممکن است پایین باشد.
3. استفاده از سرویس دهنده ها و برنامه های FTP نیز یکی از روش های رایج برای دسترسی به سرور FTP است که بسیار مورد توجه افرای مثل توسعه دهندگان و برنامه نویسان است.
امنیت FTP
همانطور که توضیح دادیم برای امنیت FTP می توان از SSH یا TLS/SSL استفاده کرد. SSH File Transfer Protocol یا همان پروتکل FTP همراه با SSH است و TLS/SSL File Transfer Protocol پروتکل FTP همراه با SSL یا TLS است که ارتباطی امن را فراهم می کنند.
همچنین علاوه بر این دو مورد ، FTP همواره در حال بهبود امنیتی است و بسیاری از مسائل امنیتی در این پروتکل گسترس و بهبود پیدا کرده اند که باعث می شود کاربران بتوانند با خیالی نسبتا آسوده از این پروتکل استفاده کنند اما باید توجه داشت که FTP در برابر حملات Brute Force Attacks ، حملات DDOS یا مواردی مثل جعل اطلاعات و هویت آسیپ پذیر باشد.
در اینجا به پایان مطلب FTP چیست و چگونه عمل می کند رسیدیم و امیدواریم که مطلب FTP چیست و چگونه عمل می کند مورد توجه شما قرار گرفته باشد.